ارتبـاط کیفیت خـواب، کیفیت زندگی و بعضی فاکتورهای خونی در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگهدارنده

چکیده: زمینه و هدف: علی رغم پیشرفت های زیادی که در درمان بیماری نارسایی مزمن کلیه صورت گرفته کیفیت زندگی به عنوان یک مشکل بزرگ در این گروه از بیماران به مخاطره افتاده است. با توجه به شیوع بالای اختلال خواب و مشکلات وابسته به آن در بیماران دیالیزی، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین کیفیت خواب، کیفیت زندگی و بعضی فاکتورهای خونی در بیماران تحت درمان با همودیالیز نگهدارنده انجام شد. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که در 85 بیمار تحت درمان با همودیالیز نگه دارنده در سال 84- 83 انجام گرفته است. نمونه ها از بخش های همودیالیز سه بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و ایران و براساس نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. کیفیت خواب با استفاده از پرسشنامه کیفیت خواب پیتس برگ (psqi) و کیفیت زندگی با استفاده از پرسشنامه کوتاه 36 سوالی (sf36) اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t، من ویتنی، کای دو، تست دقیق فیشر و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: 63 بیمار (71%) کم می خوابیدند (نمره کل کیفیت خواب بیشتر از 5 بود). ابعاد روانی (mcs) و ابعاد فیزیکی (pcs)، ارتباط معکوسی با نمره کل کیفیت خواب داشت (01/0p< ). بعد فیزیکی کیفیت زندگی ارتباط معنی دار و مثبت با هموگلوبین و ارتباط معکوس با سن (05/0p<) و نمره کل کیفیت خواب (01/0p<) داشت. ارتباط معکوس بین نمره کل کیفیت خواب با هموگلوبین (01/0p<)، آلبومین سرم (05/0p<)، ابعاد روانی و فیزیکی کیفیت زندگی (01/0p<) وجود داشت. نتیجه گیری: خواب کم یکی از مشکلات شایع در بیماران همودیالیزی است و باعث افت کیفیت زندگی در این بیماران می شود. توجه به تنظیم میزان هموگلوبین، آلبومین و سایر فاکتورهای خونی بیماران، می تواند خواب بهتری ایجاد کرده و در نتیجه موجب بالا رفتن کیفیت زندگی در بیماران همودیالیز شود.